Początki futbolu, czyli o tym, jak piłka nożna odłączyła się od rugby

Futbol w Anglii pojawił się już w połowie XIX wieku. Sama gra nie wyglądała jednak tak, jak współczesna piłka nożna jaką znamy. Dopiero stopniowo od lat 70 XIX wieku zaczęto zwracać uwagę na to, że ustawienie zawodników ma znaczenie.

Na początku był… kościół

W XIX w. chrześcijańskie szkoły w Wielkiej Brytanii uznały, że obecne dyscypliny sportowe po lekkiej poprawce i ich okiełznaniu można użyć do wychowywania młodzieży w duchu wiary. Właśnie tutaj pojawił się pierwowzór futbolu. Gra na samym początku przypominała jednak bardziej rugby, a same zasady różniły się w zależności od tego, gdzie dane zawody były rozgrywane.

Epoka wiktoriańska

To właśnie wtedy futbol przeżywał swój największy rozkwit. Zamiast sportu podobnego do rugby, zaczęto powoli doceniać i udoskonalać umiejętności dryblerskie. Dalej można było dotykać piłkę rękami bez żadnych konsekwencji, ale za to współpraca i podawanie piłki pomiędzy atakującymi zawodnikami nie była mile widziana.

Pierwsze zasady

Po raz pierwszy zasady zostały spisane w 1848 r. w Cambridge. Maiden po tamtym spotkaniu pisał:

Nowe reguły spisano pod nazwą „Zasad Cambridge”. Kopie rozdystrybuowano na terenie Parker’s Piece i, ku naszemu wielkiemu zadowoleniu, przyjęły się one. Warto bowiem dodać, że nie słyszałem o braku lojalności wobec nich- nie znam ani jednego przypadku, gdzie członek prywatnej skoły odmówiłby gry z powodu niezaakceptowania reguł.

Drobne poprawki

14 lat później powstało 10 założeń, które nazwano „The Simplest Game”. To właśnie po tym wydarzeniu postanowiono stworzyć The Football Association. FA od razu przystąpiło do spisania spójnych reguł po raz kolejny.

Mimo długich debat sprawa wcale nie była tak prosta jakby mogła się wydawać. Dopiero rok później wprowadzono zakaz przenoszenia piłki rękami, co doprowadziło do ostatecznego rozpadu pomiędzy rugby i futbolem.

Szósta Zasada

Jeśli spojrzymy na historię zasad w piłce nożnej, to możemy zauważyć, że najczęściej zmienianą kwestią jest interpretacja spalonego. Od powstania futbolu zmieniło się to przynajmniej kilkanaście razy. Szósta Zasada mówiła o tym, że podania można rozgrywać tylko na boki oraz do tyłu.

Po kopnięciu piłki przez jednego z zawodników każdy, kto znajduje się bliżej linii końcowej rywala .niż kopiący jest wyłączony z gry nie może dotknąć piłki ani w jakikolwiek sposób przeszkodzić innemu graczowi w przejęciu piłki.

Strażnik bramki

Bramkarz to najmłodsza piłkarska pozycja. Została wprowadzona do gry dopiero w latach 80 XIX w. Problem był tylko jeden – aż do 1912 roku mógł on dotykać ręką piłki poza polem karnym. Prowadziło to nie raz do patologicznych sytuacji, ponieważ wielokrotnie zawodnicy z tej pozycji potrafili łapać piłkę nawet na połowie boiska. Co ciekawe, stroje odróżniające bramkarzy od pozostałych zawodników pojawiły się dopiero na początku XX wieku.

Ciągła ewolucja

Futbol ewoluuje od momentu powstania aż po dzień dzisiejszy. Sport ten przechodził przez wiele zmian – od wprowadzania bramkarza, przez wielokrotne zmiany przepisów o spalonym aż po dzisiejsze rewolucje w dobie pandemii. Nie ma wątpliwości, że piłka nożna będzie przechodzić kolejne transformacje. Jednak najważniejszą zmianą było zapisanie „Zasad Cambridge”, które raz na zawsze oddzieliły piłkę nożną od rugby.