Stadiony atakują

Piłka nożna to jeden z najpopularniejszych sportów na świecie. Znany w każdym kraju, podbija serca kibiców przed telewizorami, a – przede wszystkim – tych na trybunach. To właśnie na stadionach emocje sięgają zenitu.

Każdy sport da się scharakteryzować poprzez pewne miejsca z nim kojarzone. Nie inaczej jest w przypadku piłki nożnej. Już przed Mistrzostwami Europy 2012, oglądając na Domo+ dokumentalną serię „Stadiony atakują”, mogliśmy się przekonać, że stadiony, na których odbywają się mecze, cechują się niezwykłym architektonicznym i inżynieryjnym kunsztem. Jak pokazał nam wtedy architekt Jakub Szczęsny, każdy obiekt sportowy jest oryginalny i niepowtarzalny pod względem swojej budowy, emocji, jakie go wypełniają, a także wydarzeń oraz wielkich wygranych i przegranych, które miały na nim miejsce. Oprowadził nas wtedy po stadionach w Warszawie, Poznaniu, Gdańsku i Wrocławiu. Za każdym z nich stała konkretna idea, przyświecająca wysiłkom architektów i inwestorów.

Teraz, przed Mistrzostwami Europy Francja 2016, oprowadzamy Was po najbardziej znanych stadionach świata, zdradzając związane z nimi ciekawostki oraz ich obecne, nie zawsze sportowe funkcje.

Stadion na Camp Nou

O tym stadionie słyszał każdy kibic piłki nożnej. To właśnie tu rozgrywane są mecze klubu FC Barcelona. Gmach umiejscowiony jest w Barcelonie, w Hiszpanii, a na jego trybunach znajdują się, oficjalnie, miejsca dla 99 354 osób, co czyni go jednym z największych tego typu obiektem sportowym w Europie.

Stadion spełnia najwyższe standardy konstrukcyjne, dzięki czemu otrzymał 5 gwiazdek organizacji UEFA. Niegdyś rozgrywane były na nim mecze reprezentacji Hiszpanii, obecnie możemy tu obejrzeć piłkarskie spotkania reprezentacji Katalonii.

Poprzedni stadion, na którym drużyna rozgrywała mecze, okazał się zbyt mały; w rezultacie w roku 1954 zdecydowano się zbudować nowy obiekt. Przy projektowaniu stadionu udział brali najlepsi hiszpańscy projektanci. Budowa pochłonęła niebagatelną sumę 288 milionów peset. Po trzech latach nowo powstały obiekt był w stanie pomieścić – nieoficjalnie – nawet 120 tysięcy widzów. Utworzony z kolorowych krzesełek na trybunach napis MES QUE UNCLUB oznacza: „Więcej niż (zwykły) klub”. W pierwszym rozegranym meczu FC Barcelona grała przeciwko Legii Warszawa. Katalończycy odnieśli zwycięstwo z wynikiem 4:2, a Eulogio Martínez został zapamiętany jako strzelec pierwszego na nowym stadionie gola.

Na Camp Nou miało miejsce wiele sportowych wydarzeń. Nie jedno z nich zapisało się w kartach historii piłki nożnej. W 1992 roku miała okazję grać tu polska reprezentacja. Polacy wystąpili przeciwko samej Hiszpanii w finale Igrzysk Olimpijskich. Niestety, Hiszpanie odnieśli wtedy zwycięstwo, wynikiem 3:2. Sportowe imprezy to jednak nie wszystko. Camp Nou jest najczęściej odwiedzanym muzeum w Barcelonie, a w roku 1982 papież Jan Paweł II odprawił na nim uroczystą mszę świętą.

 

Salt Lake Stadium

 

Największy stadion piłkarski na świecie znajduje się w Kalkucie, w Indiach. Na trybunach jest 120 tysięcy miejsc, z czego znaczna część to miejsca stojące.

Od swego powstania w roku 1984 obiekt nie był remontowany ani przebudowywany. Dopiero kilka lat temu na trybunie głównej zostały zainstalowane miejsca siedzące i dobudowane loże. Pozwoliło to spełnić minimalne wymogi FIFA, jednak stadionowi nadal daleko do nowoczesności.

Podczas najważniejszych wydarzeń często dochodzi tu do przepełnienia sektorów. Przyczyną jest dość niski standard i spowodowany nim chaos na liczących aż trzy poziomy trybunach. Dzieje się tak zazwyczaj podczas derbów, w których mierzą się dwa największe kluby Kalkuty: East Bengal i Mohun Bagan.

Nie mniejszą ilość widzów przyciągnął mecz pożegnalny bramkarza Bayernu Monachium, Oliviera Kahna. Było to w 2008 roku.

Stadion Wembley

Narodowy stadion Anglii znajduje się w Londynie, w dzielnicy Wembley. Jest stosunkowo nowym obiektem. Pierwszy mecz Anglia – Włochy rozegrany został na nim w 2007 roku. Pojemność stadionu to 90 tysięcy miejsc.

Na stadionie Wembley rozgrywają się najbardziej prestiżowe rozgrywki piłkarskie, ale też wyścigi, mecze obu odmian rugby i futbolu amerykańskiego oraz duże imprezy muzyczne, m.in. słynny Concert for Diana.

Stadion Wembley to jeden z najkosztowniejszych sportowych obiektów, jakie powstały. Koszt inwestycji wyniósł niemal 760 mln funtów. Projekt zakładał wielofunkcyjność stadionu. Trybuny Wembley są trzypoziomowe, a z każdego miejsca widoczność jest doskonała. Na uwagę zasługuje również rozsuwany dach stadionu. Trudno się nie zgodzić, że jest to inżynieryjne arcydzieło.

 

Stadion PGE Narodowy

To wielofunkcyjny stadion sportowy wybudowany w latach 2008-2011. Miejscem powstania nowego stadionu została niecka rozebranego Stadionu Dziesięciolecia. Decyzja o budowie podyktowana była organizacją Mistrzostw Europy UEFA Euro 2012. PGE Narodowy spełnia wszystkie standardy wymagane do otrzymania najwyższej kategorii w klasyfikacji UEFA. Trybuny podzielone są na dwie kondygnacje i mieszczą nawet 58 500 osób.

Kształt oraz czerwono-srebrna barwa obiektu przywodzą na myśl naszą narodową flagę, powiewającą na wietrze. Krzesełka utrzymane są w tej samej kolorystyce. Za sprowadzoną z Hiszpanii lakierowaną siatką ukrywa się elewacja zbudowana z aluminium i szkła. Pomimo zadaszenia, temperatura na stadionie podobna jest do temperatury otoczenia – jest to spowodowane otwartą konstrukcją. Zadaszenie ma za zadanie jedynie chronić w razie deszczu. Naturalna wentylacja zapewniona jest przez specyficzną budowę fasady, przez którą w ciągu dnia na stadion dociera słońce.

Elewacja zawieszona jest na konstrukcji z rur. Instalacja ta podtrzymuje dach i jest całkowicie niezależna od pozostałej części konstrukcji, wykonanej z żelbetonu. Zastosowanie takiego rozwiązania pozwoliło projektantom na swobodne zagospodarowanie miejsca pod trybunami. Stadion Narodowy uważany jest za jedną z najnowocześniejszych i ciekawszych architektonicznie aren wielofunkcyjnych w Europie. Więcej przykładów ciekawych rozwiązań przestrzennych w Polsce zobaczyć można w autorskim programie Domo+ „Polska dobrze zaprojektowana”, w każdą niedzielę o godzinie 17:00.

 

Stadion Strachov

Jest to drugi pod względem wielkości obiekt sportowy na świecie. Został wybudowany w Czechach, w praskiej dzielnicy Strahov. Wymiary płyty głównej to 310,5 x 202,5 m, co daje niebagatelną powierzchnię 62 876 metrów kwadratowych. Obiekt początkowo posiadał drewniane trybuny, które sukcesywnie zastąpiono betonowymi. Znajdzie się na nich miejsce dla około 250 000 widzów.

W swojej historii wykorzystywany był między innymi przez czeskie Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”. Zajmowało się ono organizowaniem ogromnych pokazów gimnastyki synchronicznej, jeszcze w czasach przedwojennych. Po wojnie, co pięć lat miały tu miejsce spartakiady, organizowane przez władze komunistyczne.

Na płycie stadionu można było ujrzeć i usłyszeć gwiazdy takie jak The Rolling Stones czy Pink Floyd. Po przemianach ustrojowych zabrakło pomysłów na wykorzystanie tak olbrzymiego obiektu, wskutek czego zaczął on niestety niszczeć.

Na początku XXI wieku z pomocą przyszedł klub piłkarski Sparta Praga, podejmując się, przy udziale miasta stołecznego Praga, modernizacji obiektu. Obecnie stadion stał się miejscem treningów – płyta główna mieści na swojej powierzchni aż 8 boisk, w tym 7 pełnowymiarowych, jedno ze sztuczną murawą i jedno do minifutbolu.